Прежде, чем приступать к изучению этого важного и интересного раздела, давайте найдем ответы на следующие вопросы:
- Какие результаты ожидаем?
- Какими навыками будем обладать по завершении раздела?
- Что нужно делать?
Әйҙәгеҙ ғәрәп алфавиты менән таныша башлайыҡ. Алфавиттың беренсе хәрефе "Әлиф" тип атала. Ул ошолай яҙыла: ا
Был бүлек ғәрәп алфавитының киләһе өс хәрефенә бағышланған. Был ب ت ث хәрефтәре. Иғтибар итеүегеҙсә, улар бер-береһенә оҡшаш. Тышҡы ҡиәфәттәре менән уларҙы тик нөктәләр урынлашыуынан ғына айырып була.
Был бүлектә һеҙ алфавиттың киләһе өс хәрефен өйрәнерһегеҙ - ج ح خ . Һеҙ уларҙың дөрөҫ яҙылышын һәм әйтелешенең ҡайһы бер үҙенсәлектәрен белерһегеҙ. ج һәм ح хәрефтәре йомшаҡ, ә خ хәрефе ҡаты. Бынан башҡа, ح һәм خ әйтелештәре буйынса йыш бутайҙар.
Был бүлектә һеҙ ғәрәп алфавиттың киләһе ике хәрефен өйрәнерһегеҙ - د ذ. Һеҙ ентекле уларҙың дөрөҫ яҙылышын һәм әйтелешен, һәм шулай уҡ уларҙың әйтелештәрендәге киң таралған хаталарҙы белерһегеҙ. Бүлек аҙағындағы тест эштәре һеҙгә өйрәнеү ваҡытында алынған оҫталыҡтарығыҙҙы баһаларға ярҙам итер.
Был бүлектә һеҙ ғәрәп алфавитының ике - ر һәм ز хәрефтәрен өйрәнерһегеҙ. Был хәрефтәр яҙылыштары буйынса оҡшаш һәм нөктәнең барлығы менән генә айырыла. Әйтелештәренә килгәндә, был ике хәреф тә ҡайһы бер үҙенсәлектәргә эйә. Мәҫәлән, ز - һыҙғырыусы хәрефтәргә ҡарай.
Был бүлек дәрестәрендә һеҙ س ش хәрефтәрен өйрәнерһегеҙ. Был хәрефтәр әйтелештәре буйынса ҡайһы бер үҙенсәлектәргә эйә. س һыҙғырыусы хәреф, ә ش - ыҫылдаусы. Һәм шулай уҡ был хәрефтәр яҙылыштары буйынса оҡшаш.
Был бүлек дәрестәрендә һеҙ ғәрәп алфавитының киләһе ص һәм ض хәрефтәрен өйрәнерһегеҙ. Был ике хәреф ҡаты хәрефтәр төркөменә ҡарай. ض хәрефе әйтелгәндәғәрәп теленә генә хас булған ҡабатланмаҫ өн бирә. Был сәбәпле ғәрәптәр шаяртып ғәрәп телен "ض хәрефе теле" тип атайҙар.
ط һәм ظ хәрефтәре был бүлек темаһы булып торалар. ط ғәрәп алфавитының иң ҡаты һәм көслө хәрефе. Өйрәнеүҙе яңы башлаусылар әйтелештә уны йыш йомшаҡ ت хәрефе менән бутайҙар.
ظ шулай уҡ ҡаты хәреф. Яҙылышы буйынса ул ط хәрефенә ныҡ оҡшаш һәм унан өҫтә торған нөктәһе менән генә айырыла. ظ ҡаты хәрефенең тағы ла бер үҙенсәлеге булып уның теш-ара хәреф булып тороуы һәм уны әйткәндә һыҙғырыу булмаҫҡа тейешлеге тора.
Был бүлек темаһы - тамаҡ хәрефтәре ع غ. Улар яҙылыштары һәм әйтелештәре буйынса оҡшаш, шуға ла уларҙы өйрәнеүҙе яңы башлаусылар йыш бутай. ع - йомшаҡ, ә غ - ҡаты хәреф. Рус телендә был хәрефтәргә оҡшаш хәрефтәр юҡ, ә башҡорт телебеҙҙә - бар.
Был бүлек ғәрәп алфавиттың киләһе ف хәрефенә бағышланған. Был бүлекте өйрәнеп, һеҙ ف хәрефенең дөрөҫ әйтелешен һәм яҙылышын белерһегеҙ, һәм шулай уҡ уның ҡайһы бер сифаттарын иҫегеҙҙә ҡалдырырһығыҙ.
ق хәрефе
ك хәрефе
ل хәрефе
م хәрефе
ن хәрефе
ه хәрефе
و хәрефе
ء хәрефе
ى хәрефе
Ғәрәп алфавиты: практика һәм нығытыу